San’at Üzre Bir Derûn Söyleşi (*) – 3
Yılmaz Gruda
*) Hatice Eğilmez Kaya
Memleket
O dönemde, ülkede korkunç kapsamda, korkunç güzellikte bir kültür / bir okuma yazma faaliyeti…
8 – 10 yaşlarında çocuklar, okuyor, yazıyor!…
Bir dikkat daha: Kitap basımı pek yok! Ünlüler hep gazetelerde: Romanları tefrika. Okunuyor: Gözde’ler! Bir de, halka seslenen Pehlivan yaşamları, dinî musahabe’ler ve İslâmiyet’in ‘fütûhat dönemi’ndeki Hz. Ali, Hz. Hamzâ vb. Kahraman’ların Cenk tefrikaları gözde!… Vee:
Hazret-i Hamzâ!
Babam, Hz Hamzâ’ya tutuldu!… Ki, hep bana okutuyor: “Oku Borazan!” emriyle…
Mümkün mü “Baba, dersler, oyun falan…” demek? Emre itaatsizlik, Büyük suç!… İneer:
F a l a k a!…
Kaldı ki, “Falan’ların bahçesine girdi; falan çocuğu hırpaladı!” gibi, gelen şikâyet’lerde bile… burada Freud’u mu çağırsak!… öyle, tokat’la ‘perakende’ dövmez, yine falaka!… Emre itaatsizlik katmerli falaka!… Her bir vuruşun, beyindeki etkisini bir düşünün: Günlerce acı içre bir dünya!… Biri yanımda “Faa…” dese, irkilme’min bin’i bir para!…
Oku, oku!… Yahu… çocuğum, oyun falanı geçtim… dersler? Babamdaki öyle bir sevdâ ki, gayrı’ya âmâ!…
Gidişat
Bir de, bir tutkusu var: İstiyor ki, Hz. Hamza’nın o gün okuduğum cengi, hemen, o gün bitsin!… Ertesi gün, yine, hemen o gün bitecek yeni bir cenk!… Tabiii gazete bu, babamın tutku’sundan haberi yok! Para kazanacak: Verdiği bir cenk’te, bir kılıç sallamasını, üç gün, dört gün sürdürüyor:
‘Sağdan salladı kılıcı; soldan salladı!… Bitirmiyor: ‘Yukardan salladı; aşağıdan…’ salla-madı… Yarın’a: Atkı!…
Babam, fıttırıyor!… Bir gün bakıyor bana… hep bakıyor ya… bu kez, belli, alıcı göz’üyle bakıyor… Anlıyorum:
Encaam
“Yahu, çocukta okuma yazma var! Sesi, Borazan: gümbür gümbür!… Ne diye… bu kem-küm ile… kovalayayım bu arâbın yâleli tefrika’larını?”
Kalkıp, gidiyor sahaf’lara, kitapçı’lara; taş baskı, normal baskı, ne kadar Hz. Hamzâ kitabı varsa, dolduruyor bir sandığa… sandık: dikkatinizi çekerim!… yıkıyor önüme: “Borazan!” diyor, “her akşam bir Hz. Hamzâ okunacak!” Haydaa! “Yahu, dersler? Yahu, oyun-moyun?… Olacak gibi değil! Çare?